ข่อยดำเป็นไม้ยืนต้น เป็นพุ่มขนาดกลาง ลำต้นสีเทาอมเขียว เป็นไม้สมุนไพรที่มีสรรพคุณทางยาที่ใช้กันมาแต่โบราณ ใช้ใบแก้พิษงู ตะขาบ ได้

ล้างเลือดเสีย ล้างไต ล้างพิษ มะเร็ง แก้ปวดฟัน

• ลักษณะต้น  เปลือกสีเทาผิาเรียบ ไม่มีกิ่งก้าน

• ใบ รูปหอกหยักเล็กน้อยผิวเรียบลื่นไม่สากเหมือนใบข่อย ใบบางกว่าใบข่อย

• ดอก สีขาว ออกดอกเป็นชั้นๆ

• ผล เมื่อแก่สีเหลืองแดง ดำ

• การขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด หรือ รากที่แผ่ออกไปจะเกิดขึ้นมาเป็นต้น ขุดไปปลูกขยายพันธุ์ได้

วิธีการใช้ ใช้ใบต้มน้ำดื่ม ช่วยให้เลือดดีขึ้น ปรับน้ำเหลืองให้ดีขึ้น แก้น้ำเหลืองเสียได้ ฟอกไตฟื้นฟูไต
ใช้ใบข่อยดำประมาณ 1กำมือ กับน้ำ 1 ลิตร ต้มไฟอ่อน-ปานกลาง หากต้องการดื่มจำนวนมากก็เพิ่มตามอัตราส่วน ต้มดื่มต่างน้ำ ข่อยดำนอกจากล้างพิษเลือดเสีย ฟอกไตแก้น้ำเหลืองเสียแล้ว ยังป้องกันรักษามะเร็งได้ด้วย
หมอพื้นบ้านแนะนำให้ใช้ข่อยดำ 20ใบ เขยตายแม่ยายชักปรก 3 ใบ น้ำ 2 ลิตร ต้มดื่ม ดีท็อกซ์เลือด ขับสารพิษออกจากร่างกาย  ช่วยป้องกันโรคไตและมะเร็ง ต้มครั้งเดียวหมดแล้วให้เปลี่ยนตัวยาใหม่

กรณีที่ไม่ได้เป็นโรคก็สามารถดื่นเพื่อป้องกันได้ ดื่มเดือนละครั้ง

หมอพื้นบ้านบอกว่าถ้าเป็นมะเร็งระยะที่ 1-2ให้ใช้ใบข่อยดำ 1 กำมือต้มกับน้ำ 1ลิตรดื่มแทนน้ำ จะต้านมะเร็งไม่ให้ลุกลามต่อไปได้
สรรพคุณด้านแก้พิษภายนอก แก้พิษสัตว์กัดต่อย เช่นพิษงู พิษตะขาบ ผึ้ง ต่อ แตน มดคันไฟ มดตะนอยแมงมุม ฯลฯ

วิธีใช้ ใช้ใบสด 5-6ใบตำหรือขยี้ใส่แผล หรือคั้นน้ำผสมน้ำมะพร้าวอ่อนกินหรือผสมเหล้าโรง (ถ้าสลบให้กรอกใส่ปาก กากก็นำใส่แผล)

หรือใช้ใบสดเคี้ยวกินและดื่มน้ำตามในกรณีที่ถูกงูมีพิษกัด

ถ้าโดนมดคันไฟกัด ผึ้ง แตน ต่อต่อย แบบนี้ให้ใช้ใบสดขยี้ใส่แผล จะหายปวดแสบปวดร้อน
สำหรับคนที่ปวดฟันใช้ใบข่อยดำ 3-4ใบตำหรือปั่นให้มีน้ำออกแล้วยัดใส่ฟันบริเวณที่ปวด
ถ้าโดนงูกัดให้ใช้ใบ หนึ่งกำมือตำหรือปั่นคั้นเอาน้ำผสมกับเหล้าโรงกิน ครึ่งแก้ว ระยะเวลาประมาณไม่ถึงชั่วโมง ก็จะเริ่มหายเป็นปกติ ส่วนคนที่ถูกงูกัดแล้วไม่หายใจถ้าดึงผมแล้วมาแตะที่ปลายเล็บ ถ้ารากผมยังติดอยู่ที่เล็บมือเขียวก็ให้รีบกรอกยาลงไป ก็ยังฟื้นได้

สรรพคุณทางยามากมายใช้ได้แบบฉับพลัน 
อ้างอิงสรรพคุณทางยาและวิธีการใช้จาก https://www.facebook.com/Mewahtrees/posts/1829808410669694:0